Algemene informatie

Algemene informatie over de tolkvoorziening

In Nederland heb je recht op een tolkvoorziening wanneer je doof, slechthorend of doofblind bent. Dan kun je een tolkvoorziening aanvragen, dat noemen we tolkuren. Er zijn verschillende regelingen, onder andere voor werk, onderwijs en privé. Er zijn ook verschillende typen tolken en tolkgebruikers. Op deze pagina kun je hierover meer informatie vinden.  

De Rijksoverheid legt uit wat de tolkvoorziening is

Wat is de tolkvoorziening?
Op de website Rijksoverheid.nl wordt uitgelegd wat de tolkvoorziening is. Lees hieronder een kopie van de tekst of bekijk dit filmpje.

Wat is de tolkvoorziening?

De tolkvoorziening is een regeling voor doven en slechthorenden. U kunt voor een aantal uur per jaar gratis gebruik maken van een gebarentaaltolk of een schrijftolk.

Welke ondersteuning kunt u krijgen?

  • Op het werk heeft u voor 15% van de werktijd recht op een tolk.
  • Op school of bij uw opleiding heeft u voor de volledige lestijd recht op een tolk.
  • Privé heeft u recht op 30 uur ondersteuning van een tolk per jaar.

U kunt de uren niet inzetten voor een volgend kalenderjaar. U mag de uren voor uw privéleven niet inzetten voor onderwijs of werk en andersom.

In welke situaties kan ik een tolk inzetten?
Een tolk voor werk of opleiding kan bijvoorbeeld helpen bij:

  • belangrijke gesprekken zoals een sollicitatiegesprek;
  • een bedrijfsuitje.

In uw privéleven kunt u onder andere een tolk inzetten bij:

  • een familiefeest;
  • sporten;
  • een medisch onderzoek;
  • een begrafenis;

Een tolk heeft altijd zwijgplicht en mag zich niet bemoeien met de inhoud van een gesprek.

Hoe vraag ik tolkvoorziening aan?
U moet eerst een verklaring aanvragen bij een KNO-arts of bij uw huisarts. Hiermee kunt u tolkuren aanvragen.
Tolkuren voor werk of opleiding vraagt u aan bij het UWV. Tolkuren voor privésituaties vraagt u aan bij Tolkcontact.

Hoe regel ik een tolk?
Met de tolkuren kunt u zelf een tolk regelen. Alle gediplomeerde gebarentaaltolken en schrijftolken in Nederland staan in het Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken (RTG). U kunt de tolk zelf benaderen.
Wilt u liever hulp? Dat kan via een bemiddelingsbureau voor tolken gebarentaal en schrijftolken.
Bron: Rijksoverheid.nl

Welke regelingen voor een tolkvoorziening zijn er?

Regelingen
Er zijn verschillende regelingen voor een tolkvoorziening. De belangrijkste soorten tolkuren zijn: leefuren, werkuren en onderwijsuren. Daarnaast is er een aparte regeling voor asielzoekers.

Leefuren

1 Tolkuren voor privésituaties vallen onder deze regeling: https://vng.nl/onderwerpenindex/sociaal-domein-algemeen/nieuws/landelijke-regeling-tolkvoorziening-2015 en https://vng.nl/files/vng/20141212_landelijke-regeling-tolkdiensten.pdf
Uitvoerder: www.tolkcontact.nl

Werkuren
2 Tolkuren voor werk vallen onder deze voorziening: http://www.uwv.nl/particulieren/voorzieningen/voorzieningen-werk/index.aspx
Uitvoerder: UWV werkuren voorziening

Onderwijsuren
3 Dit is de regeling voor  tolkuren in het onderwijs: http://www.uwv.nl/particulieren/formulieren/aanvragen-ondersteuning-bij-het-volgen-van-onderwijs.aspx
Uitvoerder: UWV onderwijsuren voorziening

Aanvragen tolkuren voor onderwijs bij UWV per schooljaar 2018/2019 gewijzigd
UWV maakt aanvragen tolkuren voor onderwijs makkelijker – artikel Tolknet, juli 2018

Tolkvoorziening voor asielzoekers
Voor asielzoekers is er een aparte tolkregeling: http://www.tolknet.nl/vergoeding/asielzoekers

Aanvraag tolkuren
Informatie over het aanvragen van tolkuren kun je vinden op www.Tolknet.nl en www.Tolkcontact.nl

Onvoldoende tolkuren?
Het aanvragen van (extra) tolkuren kan eenvoudig bij www.UWV.nl en www.Tolkcontact.nl. Maar soms krijg je geen of niet genoeg tolkuren toegekend. Wanneer je onvoldoende leefuren toegekend hebt gekregen, kun je een beroep doen op een hardheidsclausule om extra uren aan te vragen. Bij problemen met het aanvragen van tolkuren kun je juridische ondersteuning vragen bij het Rechtshulploket van Dovenschap.

Meer informatie

Welke verschillende tolken kun je inzetten?

Tolken
In Nederland kunnen dove, slechthorende, doofblinde én horende personen ter ondersteuning bij de communicatie een tolk inzetten.

Verschillende typen tolken

Welke verschillende tolken kun je allemaal inzetten?

Tolk Nederlandse Gebarentaal
Een tolk Nederlandse Gebarentaal (NGT) vertaalt tussen gesproken Nederlands en de Nederlandse Gebarentaal, en vice versa. Het door een tolk vertalen van NGT naar het Nederlands noemen we stemtolken. NGT is de natuurlijke taal van vroegdoven en leden van de Dovengemeenschap. NGT heeft een eigen lexicon en grammaticale regels.

Meer informatie over tolk Nederlandse Gebarentaal:

Tolk Nederlands met (ondersteunende) Gebaren
Een tolk Nederlands met Gebaren (NmG) maakt het gesproken Nederlands visueel door gesproken woorden te ondersteunen met gebaren uit de Nederlandse Gebarentaal. Vaak articuleert de tolk NmG de woorden extra duidelijk, zonder stemgeving, zodat de gebaren de tolkgebruiker helpen bij het spraakafzien van wat er wordt gezegd.

Meer informatie over tolk Nederlands met Gebaren:

Meer informatie over de verschillen tussen NGT en NmG:

Schrijftolk
Een schrijftolk zet het gesproken woord om in tekst. De schrijftolk kan met een speciaal toetsenbord snel tekst produceren. De tekst kan worden vertoond op een computerbeeldscherm, tablet, smartphone of via een beamer op een groot scherm. De tolkgebruiker kan zijn of haar wensen aangeven, bijvoorbeeld wat betreft lettergrootte en kleurencontrast. Een schrijftolk is geschikt voor dove, slechthorende en doofblinde mensen die gebaren(taal) niet of niet goed beheersen.

Meer informatie over schrijftolk:

Tolk vierhandengebaren / tactiele gebaren
Mensen die te maken hebben met gehoorverlies en gezichtsverlies, aangeduid onder de overkoepelde term doofblinden, kunnen gebruikmaken van een tolk vierhandengebaren, ook wel tactiele gebaren genoemd. De slechthorende slechtziende persoon tast de handen van de tolk af en voelt zo welke gebaren uit de Nederlandse Gebarentaal (NGT) er worden gemaakt. De tolk vertaalt ook zaken als gezichtsmimiek, een belangrijk grammaticaal onderdeel van de NGT in gebaren. Bij vingerspelling ‘schrijft’ de tolk op de hand van de doofblinde tolkgebruiker.

Meer informatie over tolk vierhandengebaren:

Organisaties van/voor/door doofblinden:

Doventolk
Het begrip ‘doventolk’ is vaak gebruikt als overkoepelende benaming voor de verschillende soorten tolken. Men spreekt daarom ook regelmatig over ‘de doventolkvoorziening.’ Volgens de belangenorganisaties voor doven en slechthorenden is de term ‘doventolk’ incorrect. Liever spreekt men over een gebarentolk, schrijftolk of tolk NGT/NmG.

Meer informatie over doventolk:

Dove tolk
Een Dove tolk is een doof persoon die functioneert als een tolk. Dove tolken worden ingezet bij situaties waarin sprake is van meerdere gebarentalen. Dan gaat het bijvoorbeeld om een presentatie in een andere gebarentaal. De Dove tolk vertaalt dan van Amerikaanse, Britse of Franse Gebarentaal of van International Sign naar naar Nederlandse Gebarentaal. Ook bij politie en justitie wordt gebruik gemaakt van Dove tolken voor buitenlandse doven. Doofblinden maken gebruik van Dove tolken bij activiteiten binnen de Dovengemeenschap waarin Nederlandse Gebarentaal de voertaal is. Een deel van het werk van (sommige) Dove tolken is het werken met ‘kwetsbare groepen.’ Kwetsbare groepen zijn mensen die naast doofheid bijkomende aandoeningen hebben, zoals bijvoorbeeld een verstandelijke beperking of gedragsproblemen. De Dove tolk, met een gebarentaal als moedertaal, kan op een gelijk taalniveau met deze mensen communiceren. De Dove tolk werkt met kwetsbare groepen bijvoorbeeld in de context van politie en justitie en van geestelijke gezondheidszorg. Daarnaast is een deel van het werk van Dove tolken het vertalen van teksten en van voorlichtings- en informatiefilmpjes.

Meer informatie over dove tolk:

Tolk Op Afstand (TOA)
Bij ‘Tolk Op Afstand’ is een tolk niet fysiek aanwezig bij een persoon of meerdere personen waarvoor hij of zij tolkt. De tolk is via communicatieapparatuur met audio, video en tekst verbonden met de persoon voor wie hij of zij tolkt. Er zijn verschillende mogelijkheden voor tolk op afstand. De tolk kan op afstand vanuit locatie A tolken voor personen in dezelfde ruimte op locatie B, bijvoorbeeld voor een dove medewerker en een horende collega die een overleg voeren op kantoor. De tolk kan ook voor meerdere personen in verschillende ruimten tolken, bijvoorbeeld waar een slechthorende op locatie A aanwezig is, een horende op locatie B en de tolk op locatie C. Dit kan bijvoorbeeld bij een videoconferentie. Je kunt zelf een afspraak maken met een tolk op afstand, maar je kunt ook onmiddellijk een tolk op afstand op afroep inzetten.

Meer informatie over tolk op afstand:

Telecomtolk
Bij telecomtolken faciliteert een tolk of bemiddelaar een telefoongesprek tussen een horende en dove of slechthorende persoon. De dove of slechthorende gebruiker belt met Total Conversation-telefoniesoftware, de horende met een spraaktelefoon. Bij telecomtolken gelden de wettelijke eisen van de Telecommunicatiewet. Telecomtolkdienstgebruikers betalen zelf per getolkte belminuut een bepaald tarief aan de telecomtolkdienstverlener. Dit tarief is gelijk aan de belkosten per minuut als wanneer iemand hetzelfde nummer belt zonder de telecomtolkdienst, dat wil zeggen hetzelfde tarief als wanneer een horende dat nummer belt met een spraaktelefoon. Telecomtolken kan via een dienstverlener zoals beeld- en tekstbemiddelingsdienst KPN Teletolk. Telecomtolken kan ook via een tolk zelf.

Meer informatie over telecomtolken:

Tolk International Sign / Internationale Gebaren
Gebarentalen kunnen per land of zelfs per regio verschillen. Bij bijeenkomsten met mensen uit verschillende landen gebruiken doven daarom vaak International Sign. Bijvoorbeeld bij activiteiten van de Wereld Federatie van Doven of de Europese Unie voor Doven. International Sign is een mengelmoes van gebaren uit verschillende gebarentalen. International Sign heeft geen vaste grammaticaregels, zoals de Nederlandse Gebarentaal. In Nederland kunnen tolken International Sign worden ingezet wanneer buitenlandse doven aanwezig of te gast zijn. Op de website van Stichting RTGS kun je deze tolken vinden door te zoeken op ervaringsgebied of specialisatie ‘Internationaal.’ In de tolkprofielen van mijn.tolkcontact.nl kun je ze vinden via ‘Tolkmethode – Internationaal / dialecten.’ In de tolkprofielen van Tolkmatch staan ze bij ‘Vaardigheden – International Sign.’

Meer informatie over International Sign:

Teamtolken
In bepaalde situaties is het beter om twee tolken tegelijk in te zetten. De tolken ondersteunen en helpen elkaar in bijvoorbeeld meer complexe of langdurige tolksituaties. Denk aan een politiek debat of een academisch congres. De tolken controleren van elkaar de vertaling en wisselen elkaar af om de 20 minuten. Dit noemen we teamtolken.

https://youtu.be/DDdy3aiE3Dg

Meer informatie over teamtolken:

Tolk – vertaler
Wanneer een tekst wordt omgezet naar een film in Nederlandse Gebarentaal, dan is er geen sprake van live tolken. We spreken dan van vertalen. Bij voorkeur worden Nederlandstalige teksten in filmpjes vertaald in Nederlandse Gebarentaal door dove moedertaalgebaarders.

Meer informatie over tolk-vertalers:

Justitietolk
Bij een rechtszitting of een politieverhoor bijvoorbeeld kun je een justitietolk inschakelen. Een justitietolk kent de procedures van de rechtbank goed. Deze gespecialiseerde justitietolken staan ingeschreven bij Stichting Instituut Gerechtstolken en Vertalers (SIGV). Een justitietolk kun je zelf vinden op mijn.tolkcontact.nl, zoek dan bij ‘Vaardigheden’ op ‘SIGV gecertificeerd.’ In de tolkprofielen van Tolkmatch kun je bij ‘Bijzonderheden’ zoeken naar een tolk met een ‘SIGV diploma (gecertificeerd Gerechtstolk in Strafzaken).’ Een actueel overzicht van bij SIGV geregistreerde justitietolken voor Nederlandse Gebarentaal is hier te vinden.

Meer informatie over justitietolk:

Beëdigde tolk
Sommige organisaties of instanties, vaak notarissen, zijn gewend om alleen te werken met een beëdigde (gesproken taal of gebarentaal) tolk. Dat is een tolk die is opgenomen in het Register van Beëdigde Tolken en Vertalers (RBTV). Van een geregistreerde beëdigde tolk weet men zeker dat de tolk een opleiding heeft afgerond, goed kan tolken en zich zal houden aan de geheimhoudingsplicht. Soms vraagt men bij examens voor een vakdiploma of voor EHBO, BHV of VCA om een beëdigde tolk. Een notaris vraagt vaak uit gewoonte om een beëdigde tolk, omdat gesproken taaltolken soms geen opleiding hebben gevolgd. Voor bij het RTGS geregistreerde tolken is dat niet nodig, want alle tolken in dit register hebben een diploma. Een ‘beëdigde tolk’ kun je vinden op mijn.tolkcontact.nl onder het kopje ‘Vaardigheden’ en op Tolkmatch onder het kopje ‘Bijzonderheden.’

Meer informatie over beëdigde tolk:

Achterwachttolk, ook wel spoedtolk genoemd
Voor noodgevallen in de privésfeer is er altijd een achterwachttolk NGT/NmG beschikbaar. Iedere tolkgebruiker kan in een noodsituatie een beroep doen op deze achterwachttolk. Dit kan bijvoorbeeld zijn bij een medische situatie met spoed, een sterfgeval of een politiesituatie met spoed. De achterwachttolk kan ook worden ingeschakeld wanneer een tolk op het laatste moment afzegt (bijvoorbeeld door ziekte) en zelf geen vervanging kan regelen. Je kunt dan bellen of sms’en met het spoednummer van Tolkcontact: 06-30 80 47 15.

Meer informatie over achterwachttolk

Combitolk
Een combitolk is een tolk die kan schrijftolken en kan tolken in de Nederlandse Gebarentaal en in Nederlands met Gebaren. De combitolk heeft een diploma voor beide vormen van tolken. In het tolkenregister van Stichting Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken zijn deze is een combitolk zichtbaar onder ‘Tolkgroepen’ via de beide woorden ‘NGT, Schrijftolk.’ De combitolk kan bijvoorbeeld worden ingezet in situaties waarin het handig kan zijn om te wisselen tussen schrijftolken en gebarentolken.

Meer informatie over een combitolk:

Muziektolk
Het omzetten van muziek in Nederlands met Gebaren of Nederlandse Gebarentaal noemen we muziektolken. De muziektolk kan de songtekst vertalen, maar ook de emoties weergeven die passen bij de muziek. Zo weet de tolkgebruiker of de muziek vrolijk klinkt of droevig. Een muziektolk heeft in het tolkenregister van Stichting Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken vaak ‘Podiumkunsten’ als ervaringsgebied.

Meer informatie over muziektolken:

Gespecialiseerde tolken, ook wel tolkspecialisatie genoemd
Tolken kunnen beschikken over specifieke tolkvaardigheden en/of specialisaties. Zo zijn er tolken die kunnen vertalen van en naar buitenlandse gebarentalen of Internationale Gebaren / Internatonal Sign. Of tolken hebben veel ervaring met bepaalde tolksituaties, bijvoorbeeld in justitiële settings of tolken voor kinderen. Een overzicht van alle gediplomeerde tolken, specialisaties en ervaringsgebieden kun je vinden in het Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken (RTGS) of in de tolkprofielen van mijn.tolkcontact.nl en Tolkmatch.

Informatie over tolken

Hieronder meer informatie over tolken, bijvoorbeeld beroepsprofielen, beroepscodes en leveringsvoorwaarden.

Beroepsprofiel
De gebarentolken en schrijftolken hebben hun werkzaamheden vastgelegd in een zogeheten beroepsprofiel. In het beroepsprofiel staat omschreven wat een tolk doet.

Beroepsprofiel van gebarentolken
Beroepsprofiel van schrijftolken

Beroepscode
Tolken werken volgens een beroepscode. De beroepscode beschrijft bijvoorbeeld dat een tolk geheimhoudingsplicht heeft en niet inhoudelijk betrokken is bij het gesprek.

Beroepscode voor gebarentolken
Beroepscode voor schrijftolken

Leveringsvoorwaarden
Een tolk is een zelfstandig ondernemer, dat noemen we ook wel ZZP-er, die een dienst verleent. De tolk hanteert hierbij zogeheten leveringsvoorwaarden. In de leveringsvoorwaarden staat bijvoorbeeld omschreven wat je van de tolk kunt verwachten bij annulering van de tolkopdracht.

Leveringsvoorwaarden gebarentolken
Leveringsvoorwaarden schrijftolken

Soms heeft een tolk eigen leveringsvoorwaarden die afwijken van die van de beroepsverenigingen. Vraag bij twijfel naar de leveringsvoorwaarden van de tolk.

Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken (RTGS)
Een overzicht van alle gediplomeerde tolken, specialisaties en ervaringsgebieden kun je vinden in het Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken (RTGS)

NBTG
De Nederlandse Beroepsvereniging Tolken Gebarentaal (NBTG) behartigt de belangen van gebarentolken.

NSV
De Nederlandse Schrijftolken Vereniging (NSV) behartigt de belangen van schrijftolken.

Kwaliteitscriteria voor teletolken
Wil je gebruikmaken van teletolken, telecomtolken en/of tolken op afstand? Verwijs de tolk dan naar de kwaliteitscriteria voor teletolken. In deze kwaliteitscriteria staat beschreven waarover de tolk moet beschikken, zoals specifieke vaardigheden, een tolkruimte en welke (aanbevolen) communicatieapparatuur.

Meer informatie?

Wat voor een type tolkgebruiker ben jij?

Tolkgebruikers
Tolkgebruikers kunnen van elkaar verschillen in bijvoorbeeld leeftijd of communicatievoorkeur. Iemand gebruikt misschien liever Nederlandse Gebarentaal. Maar een ander wil liever zelf spreken. We onderscheiden eigenlijk drie hoofdtypen tolkgebruikers: gebarentolkgebruiker, schrijftolkgebruiker en doofblinde tolkgebruiker.

 

Gebarentolkgebruiker

Een gebarentolkgebruiker is iemand die een tolk Nederlandse Gebarentaal of tolk Nederlands met Gebaren inzet. Hieronder een paar tips voor gebarentolkgebruikers.

Communicatievoorkeur

Maak met de tolk vooraf afspraken over jouw communicatievoorkeuren. Gebruik je gebarentaal of spreek je liever zelf?

NGT of NmG?

Wil je dat de tolk het gesproken Nederlands omzet naar NGT of NmG of iets daartussenin? Bij een mengvorm van NGT en NmG kun je bijvoorbeeld wel of niet gebruikmaken van een telhand of lokalisatie. Via de tolkprofielen in mijn.tolkcontact.nl kun je bij ‘Tolkmethode’ zoeken op ‘Nederlandse Gebarentaal’ en op  ‘Nederlands ondersteund met Gebaren.’ Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je bij ‘Vaardigheden’ zoeken op ‘NGT (Nederlandse Gebarentaal)’ en op ‘NmG (Nederlands ondersteund met Gebaren).’

Buitenlandse talen en gebarendialecten

In sommige situaties wordt er Fries of een buitenlandse taal gesproken. Een paar tolken kunnen tolken vanuit het gesproken Engels, Duits, Frans of Fries. Via de tolkprofielen in mijn.tolkcontact.nl kun je ze vinden door een van deze talen aan te vinken bij vaardigheden. Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je ze vinden bij ‘Andere gesproken talen.’ Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je bij ‘Vaardigheden’ ook zoeken naar tolken ‘International Sign,’ ‘American Sign Language’ of ‘British Sign Language.’ In Tolkmatch kun je bij ‘Gebarendialecten’ ook kiezen voor bijvoorbeeld ‘Groningse gebaren’ of ‘Voorburgse gebaren.’ In mijn.tolkcontact.nl vind je deze gebarendialecttolken bij ‘Tolkmethode – Internationaal/dialecten.’

Naamgebaren

Vertel aan de tolk welke naamgebaren en/of gebaren voor belangrijke begrippen jij gebruikt. De tolk zal deze gebaren dan overnemen.

Tolk op Afstand op afroep

Soms kan het handig of prettig zijn om een gebarentolk op afstand op afroep in te zetten. Dat kan via Tolkcontact Tolk Op Afstand. Je moet dan beschikken over Total Conversation op je smartphone, tablet of computer. Je moet je eerst aanmelden via contact@tolkcontact.nl.

Tolksituaties

Gebarentolken zijn in principe voor alle denkbare situaties inzetbaar. De gebarentolken kunnen of willen echter niet in iedere situatie tolken. In mijn mijn.tolkcontact.nl kun je via ‘Situaties’ zoeken welke tolk voor jouw tolksituatie geschikt is. In Tolkmatch kun je bij de tolkprofielen zoeken op ‘Ervaringsgebieden’ of ‘Bijzonderheden.’

 

Schrijftolkgebruiker

Een schrijftolkgebruiker is iemand die een schrijftolk inzet. Hieronder een paar tips voor schrijftolkgebruikers.

Apparatuur

Een schrijftolk gebruikt apparatuur, zoals een laptop en een veyboard. Soms heeft de schrijftolk hiervoor stroom nodig. Is dat beschikbaar op de tolklocatie?

Schrijftolktekst op een beeldscherm of beamerscherm?

Laat de schrijftolk weten waarop je de schrijftolktekst te zien wilt krijgen: op een tablet of laptopscherm of via een beamer(scherm)? Via de tolkprofielen in mijn.tolkcontact.nl kun je bij ‘Tolkmethode’ zoeken naar ‘Schrijftolken met beamer op groot scherm.’ Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je bij ‘Vaardigheden’ zoeken op ‘Schrijftolken.’

Text On Top

Geeft iemand een presentatie met een beamer(scherm)? Vraag dan aan de schrijftolk om Text On Top te gebruiken, zodat je op het beamerscherm de schrijftolktekst te zien kunt krijgen. Via de tolkprofielen in mijn.tolkcontact.nl kun je bij ‘Tolkmethode’ zoeken naar ‘Schrijftolken met Text On Top.’ Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je bij ‘Ervaringsgebieden’ zoeken naar ‘Text on Top.’ Je kunt eventueel je eigen laptop of tablet met een USB-aansluiting meenemen met de (lees)instellingen die jij zelf prettig vindt. Daarmee krijg je de schrijftolktekst op verschillende apparaten.

Velo-Walker

Soms heb je een mobiele schrijftolk nodig, bijvoorbeeld bij een rondleiding door een gids. In dat geval kun je een schrijftolk inzetten die met jou en de gids mee kan lopen; de Velo-Walker. Via de tolkprofielen in mijn.tolkcontact.nl kun je bij ‘Tolkmethode’ zoeken naar ‘Schrijftolken met VeloWalker.’ Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je bij ‘Bijzonderheden’ zoeken naar ‘In het bezit van een velowalker.’

Tolksituaties

Schrijftolken zijn in principe voor alle denkbare situaties inzetbaar. De schrijftolken kunnen of willen echter niet in iedere situatie tolken. In mijn mijn.tolkcontact.nl kun je via ‘Situaties’ zoeken welke tolk voor jouw tolksituatie geschikt is. In Tolkmatch kun je bij de tolkprofielen zoeken op ‘Ervaringsgebieden’ of ‘Bijzonderheden.’

 

Doofblinde tolkgebruiker

Iemand die niet goed kan zien en niet goed kan horen, noemen we meestal doofblind. Een doofblind persoon kan een gebarentolk en/of een schrijftolk inzetten. Hieronder wat tips voor de doofblinde tolkgebruiker.

Gebarentolkmethoden

Doofblinden kunnen verschillende communicatiemogelijkheden gebruiken: tactiele communicatie, vierhandengebaren, vingerspelling in de hand, tactiele gebaren, social haptic en tactiel lokaliseren. In mijn.tolkcontact.nl kun je bij ‘Tolkmethode voor doofblinden’ een gebarentolk zoeken die kan vierhandengebaren, vingerspellen in de hand, gebaren in kleine gebarenruimte en/of LORM vingerspellen in de hand. In Tolkmatch kun je bij de tolkprofielen zoeken op ‘Ervaringsgebieden – Tolken voor doofblinden’ en bij ‘Vaardigheden’ naar  vierhandengebaren, vingerspellen in de hand, gebaren in de kleine ruimte, LORM en Amerikaanse vingerspelling.

Schrijftolkmethoden

Soms gebruik je liever een schrijftolk. Je kunt dan in overleg met de schrijftolk bepalen hoe je de schrijftolktekst het liefst wilt lezen. Je kunt bijvoorbeeld overleggen over kleurcontrast, lettergrootte en of je de schrijftolktekst af wilt lezen van een beeldscherm, tablet of beamerscherm.

Schrijftolktekst op een beeldscherm of beamerscherm?

In de tolkprofielen op mijn.tolkcontact.nl kun je zoeken naar een schrijftolk die kan schrijftolken met beamer op een groot scherm, zodat de schrijftolktekst groot kan worden weergegeven. Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je bij ‘Ervaringsgebieden’ zoeken naar ‘Schrijftolken met beamer op groot scherm.’ Overleg dan met de schrijftolk over het gebruik van een beamer en een scherm.

Je kunt ook de schrijftolktekst via een draadloze verbinding op een tablet of laptop laten weergeven, bijvoorbeeld met Teamviewer.  Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je bij ‘Tolken op afstand’ zoeken naar ‘Teamviewer.’ Vraag de schrijftolk naar deze mogelijkheden.

Schrijftolktekst lettergrootte en kleurcontrast instellen

Schrijftolken kunnen lettergrootte en kleurcontrast aanpassen. Laat je voorkeuren aan de schrijftolk weten, liefst voorafgaande aan de tolksituatie.

Schrijftolk met Text On Top

Geeft iemand een presentatie met een beamer(scherm)? Vraag dan aan de schrijftolk om Text On Top te gebruiken, zodat je op het beamerscherm de schrijftolktekst te zien kunt krijgen. Via de tolkprofielen in mijn.tolkcontact.nl kun je bij ‘Tolkmethode’ zoeken naar ‘Schrijftolken met Text On Top.’ Via de tolkprofielen in Tolkmatch kun je bij ‘Ervaringsgebieden’ zoeken naar ‘Text on Top.’ Je kunt eventueel je eigen laptop of tablet met een USB-aansluiting meenemen met de (lees)instellingen die jij zelf prettig vindt. Daarmee krijg je de schrijftolktekst op verschillende apparaten.

Ophalen en brengen

Als doofblinde tolkgebruiker kun je een verzoek doen aan de tolk om je thuis op te halen en te brengen naar de locatie van de tolksituatie. Je kunt ook vragen of de tolk je ophaalt en begeleidt van een halte of station. De tolk neemt dan een begeleidersrol op zich. Maak hier duidelijke afspraken over met de tolk.

Naamgebaren

Vertel aan de tolk welke naamgebaren en/of gebaren voor belangrijke begrippen jij gebruikt. De tolk zal deze gebaren dan overnemen. Je kunt ook afspraken maken over het gebruik van tactiele lokalisatie, waarbij je bijvoorbeeld afstemt wie waar aanwezig is in de tolksituatie.

Hoe introduceer je een tolk?

Introductie bij een tolksituatie
Wanneer je voor de eerste keer een tolk meeneemt, dan kan het goed zijn om uit te leggen waarom de tolk mee is gekomen en wat de tolk doet. Je kunt hiervoor een introductietekst gebruiken. Je kunt de introductie ook door de tolk zelf laten doen.

Introductietekst
Een introductie tekst bestaat uit de volgende elementen:

  • Dit is [NAAM tolk].
  • De tolk is aanwezig, omdat ik doof/slechthorend/doofblind ben.
  • De tolk vertaalt wat er gezegd wordt, zodat u en ik elkaar goed kunnen begrijpen.
  • De tolk heeft een geheimhoudingsplicht.
  • De tolk neemt niet deel aan het gesprek.
  • De tolk vraagt soms om herhaling, bijvoorbeeld wanneer hij of zij iets niet verstaat of wanneer mensen door elkaar heen praten.